Jak wyglądał rynek franczyzy w 2019 roku

Data dodania: 13 stycznia 2020
Kategoria:

Stabilny rozwój bez rewolucyjnych zmian.

Duży potencjał, ogromna liczba mikro i małych przedsiębiorstw szukających możliwości rozwoju, rosnący popyt na dobra konsumpcyjne i usługi sprawiają, że polski rynek jest bardzo atrakcyjny dla rozwoju systemów franczyzowych. Od lat franczyza przeżywa stabilny rozwój, bez rewolucyjnych zmian. Mijający 2019 rok należał do branży spożywczej, gastronomicznej, które zajmują pierwsze miejsca na rynku pod względem liczby placówek i sieci licencyjnych. Polscy przedsiębiorcy byli również zainteresowani konceptami odzieżowymi i usługami dla biznesu, m.in. z branży finansowej, ubezpieczeniowej czy sportowej.  

Od 1989 r. stale rosła liczba systemów i jednostek franczyzowych. Ta dynamika w ostatnim czasie nieco osłabła ze względu na duże nasycenie gospodarki podmiotami franczyzowymi oraz dojrzałość rynku. Pojawiają się nowe trendy, które powodują wysyp wielu nowych konceptów, ale z czasem pozostają tylko najsilniejsi i najsolidniejsi przedsiębiorcy. Na naszym rynku dominują głównie polskie systemy franczyzowe. Jest nimi znacznie większe zainteresowanie niż konceptami zagranicznymi. Pojawia się coraz więcej tanich systemów, takich jak małe placówki, wyspy umożliwiające podjęcie pracy na własny rachunek, nie wymagające dużych inwestycji. Widać też wyraźnie, że franczyza wkracza do małych miejscowości. Wzrosła także świadomość przedsiębiorców, którzy są bardzo dobrze wyedukowani.

Franczyzodawcy mają zatem nie lada wyzwanie. Dziś tylko dobrze przygotowana oferta franczyzowa ma szansę przyciągnąć biorców licencji. - Najlepiej jest, gdy charakteryzuje się niską kwotą inwestycji, silną marką franczyzodawcy i jego sprawnym wsparciem logistycznym i marketingowym, a know-how jest łatwe do przyswojenia dla biorcy licencji. Stąd nie dziwi popularność konceptów franczyzowych w branży spożywczej – 70 proc. wszystkich placówek franczyzowych to właśnie sklepy franczyzowe, a największym franczyzodawcą jest Eurocash ze swoimi konceptami – mówi Andrzej Krawczyk, prezes zarządu, Akademia Rozwoju Systemów Sieciowych Sp. z o.o.

Franczyzodawcy to zauważyli i wielu proponuje coraz większe wsparcie i wiele szkoleń dla franczyzobiorców. Np. Eurocash uruchomił w SGH studia podyplomowe dla franczyzobiorców i ich pracowników. – Żabka zupełnie zmieniła warunki współpracy z biorcami i zapewnia im wszelką pomoc, by ich jednostki generowały spore zyski i dawały dobry zarobek biorcy. Inne systemy redefiniują swoje pakiety franczyzowe, by biorca otrzymywał pomoc i mógł skupić się wyłącznie na prowadzeniu bieżącej działalności jednostki franczyzowej – mówi dr Marta Ziółkowska, Instytut Zarządzania Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie.

Zmienił się także profil biorców. Coraz większą grupę stanowią byli pracownicy dużych firm. - Jest to dla nich ścieżka rozwoju zawodowego, wykorzystują oni kompetencje zdobyte w korporacji i inwestują zarobione tam pieniądze. Są to ludzie umiejący pracować w ramach reguł, co jest niezwykle istotne we franczyzie – dodaje dr Marta Ziółkowska. Są oni także coraz lepiej wyedukowani i potrafią wybrać rzetelnego franczyzodawcę. - Rok ten był kolejnym rokiem, gdzie nastąpiła weryfikacja strategii rozwoju oraz umacniały się relacje dawca-biorca – mówi dr Anna Wiśniewska, Akademia Finansów i Biznesu Vistula.

Budowa dojrzałych relacji pomiędzy partnerami współpracy, coraz lepsza wiedza przedsiębiorców na temat franczyzy spowodowały, że polskie przedsiębiorstwa franczyzowe coraz śmielej podejmują próby ekspansji poza granice kraju. – Obecnie ponad 130 systemów funkcjonuje na rynkach zagranicznych, najwięcej w branży odzież i obuwie. Druga w kolejności jest branża gastronomiczna, potem usługi dla klientów. Kierunki ekspansji to głównie kraje ościenne. Największą popularnością cieszy się rynek czeski, słowacki, niemiecki, litewski i rosyjski – mówi dr Ziółkowska.

Dobrze się dzieje w gastronomii i w branży spożywczej

Największą popularnością cieszą się oferty franczyzy w gastronomii. Na rynku pojawia się wiele restauracji, barów, pizzerii. Jak grzyby po deszczu wyrastają też lodziarnie. Coraz większą popularność zyskują firmy oferujące catering dietetyczny. - Gastronomia prężnie się rozwija ze względu na zmianę stylu życia społeczeństwa. Chętnie poznajemy nowe kuchnie, dłużej pracujemy, więcej zarabiamy, więc możemy przeznaczyć coraz więcej środków, by dobrze zjeść, natomiast restauracje otwieramy nie tylko ze względów ekonomicznych, ale coraz częściej z uwagi na chęć realizacji własnej pasji i jak się okazuje jest to miłość do polskiej kuchni. Nie dajmy się jednak zwieść, konkurencja w gastronomii jest coraz większa i lada moment może oznaczać kłopoty nawet dla największych i najsilniejszych graczy na rynku - mówi dr Anna Wiśniewska. Ten rok okazał się niepomyślny dla sieci gastronomicznych działających w centrach handlowych. Zakaz handlu w niedziele mocno osłabił tego typu miejsca, które teraz muszą postawić na optymalizację kosztów. – Zyskały na tym natomiast placówki gastronomiczne zlokalizowane poza centrami handlowymi – dodaje Andrzej Krawczyk.

Mimo, że gastronomia jest najpopularniejsza, to jednak w branży spożywczej franczyza rozwija się najszybciej. - Sklepy takie jak Żabka czy Carrefour powstają w liczbie kilkuset w ciągu roku, można powiedzieć, że otwierają się zanim powstanie nowe osiedle mieszkaniowe. Nabywcy coraz chętniej zaglądają do małych sklepów, jednak jeśli chodzi o mijający rok, to w branży spożywczej wcale nie było łatwo, z uwagi na wprowadzane ograniczenia handlu w niedziele – mówi Wiśniewska. Obecnie franczyzobiorcy, jeżeli chcą prowadzić sprzedaż w niedzielę, sami muszą stać za ladą, a rynek i tak odbierają im sieci dyskontowe poprzez agresywne promocje promujące sprzedaż w piątki i soboty.

Franczyza w modzie

Branża odzieżowa i obuwnicza to również jedne z najpopularniejszych branż franczyzowych. Z danych Akademii Rozwoju Systemów Sieciowych wynika, że w kraju jest ponad sto franczyz odzieżowych. Nie wszystkim jednak wiedzie się dobrze ze względu na handel internetowy oraz łatwy dostęp do towarów z Chin. Na rynku działają także sklepy międzynarodowe takie jak np. H&M i tanie dyskonty sprzedające odzież, w których Polacy chętnie kupują. Eksperci są zdania, że mniejsze miasta i mniejsze galerie mogą być szansą dla franczyzobiorców w branży odzieżowej.

W branży obuwniczej jest nieco trudniej niż w odzieżowej, ponieważ także dominują e-sklepy, które proponują darmowe zwroty, liczne promocje. – Ponadto, w przypadku sieci odzieżowych częsty jest model tzw. franczyzy depozytowej, w którym niesprzedane ubrania wracają do magazynu franczyzodawcy. Natomiast sieci obuwnicze niechętnie godzą się na takie rozwiązanie, ponieważ nie chcą mieć w magazynach wielokrotnie mierzonego obuwia, które trudniej odświeżyć niż sukienkę. W związku z tym koszty takiej działalności rosną – mówi Andrzej Krawczyk.

Branża fitness rośnie w siłę

Moda na zdrowy styl życia na dobre zagościła w Polsce. Polacy chcą właściwie się odżywiać i zdrowo żyć. – Dwa, trzy lata temu właściwie nie było ofert franczyzy na prowadzenie klubów fitness. Dziś rynek usług związanych z aktywnością fizyczną jest bardzo różnorodny i pojawia się na nim coraz więcej oryginalnych pomysłów – mówi Krawczyk. Z raportu „The European Health & Fitness Market 2019”, przygotowanego przez firmę doradczą Deloitte we współpracy z organizacją EuropeActive wynika, że blisko 3 miliony Polaków korzysta z klubów fitness. To dobra wiadomość dla przedsiębiorców, którzy chcą otworzyć biznes na licencji. Deloitte podaje, że przychody branży fitness w Polsce w 2018 roku wyniosły ponad 4 mld zł, a branża ta w najbliższych latach nadal będzie się rozwijać. Obecnie działa u nas 2,7 tys. klubów fitness. Autorzy opracowania podkreślają, że porównaniu z innymi krajami europejskimi, polski rynek fitness jest bardzo rozdrobniony. Poza kilkoma większymi graczami na terenie kraju funkcjonuje bardzo wiele mikrosieci. Zdaniem autorów raportu w najbliższym czasie na rynek fitness duży wpływ będą miały nowoczesne technologie. Istotnego znaczenia nabierają np. treningi w ramach klubów butikowych, treningi funkcjonalne typu cross-fit, zajęcia celowane np. dla kobiet lub osób starszych.

Kryzys w aptekach, niedobrze w finansach  

Kryzys przeżywa rynek apteczny. Zmiany w prawie (ustawa „Apteka dla aptekarza”, która weszła w życie w 2017 r.) ograniczyły ekspansję sieci aptek. Zgodnie z prawem, właścicielem apteki może być farmaceuta lub spółka farmaceutów, a nie, tak jak wcześniej każdy przedsiębiorca. To spowodowało, że nie ma kto otwierać nowych aptek. Dane IQVIA pokazują, że liczba aptek w Polsce spada. Na koniec marca 2019 roku w Polsce działało 14 tys. 205 aptek i punktów aptecznych. Oznacza to spadek liczby placówek o 709 w ciągu półtora roku. - Pogorszyło się także w branży pośrednictwa finansowego. Ostała się w niej już właściwie tylko franczyza agencji płatniczych Monetia – mówi Andrzej Krawczyk. Sektor bankowy także nie ma dobrej passy. Internetowa bankowość, która jest dziś bardzo popularna, a jej koszty niższe niż prowadzenie placówki bankowej, wiedzie prym. W związku z tym zamykają się placówki stacjonarne.

Może być nauka, ale musi być ciekawie

Coraz więcej ofert pojawia się w usługach edukacyjnych. Powstają szkoły językowe, przedszkola, do wyboru jest sporo zajęć muzycznych, sportowych. Na ogół przystąpienie do sieci w tej dziedzinie to nieduży wydatek, stąd duża popularność tego typu placówek. Do wyboru są mobilne opcje, np. dojazd do klienta, dzięki czemu nie trzeba otwierać punktu stacjonarnego. Jednak, by dobrze prosperować w tej branży, trzeba się wyróżnić i mieć naprawdę dobry pomysł, by zachęcić i utrzymać klienta.

Nie wszystkim się udało

Rok 2019 okazał się bardzo złym rokiem dla wielu franczyzobiorców, którzy zawarli umowy z Grupą Muszkieterów i otworzyli sklepy Intermarche. W ciągu ostatnich dwóch lat Intermarche masowo likwiduje swoje sklepy w Polsce. W ubiegłym roku sieć zamknęła 22 placówki, w tym roku do tej pory już 10. Według Innpoland.pl, zamknięcia są w dużej mierze spowodowane kłopotami franczyzobiorców, którzy narzekają na złe warunki współpracy, wadliwe umowy, brak pomocy i wsparcia ze strony franczyzodawcy. Wielu biorców ma dziś wielomilionowe długi i zamyka sklepy.

Prognozy na 2020 rok

- Rok 2020 nie przyniesie rewolucji we franczyzie. Widoczny będzie wzrost zainteresowania rozwojem hoteli, i to nie tylko tych mniejszych butikowych, ale także tych, które przyjmą znaczącą liczbę gości na krótsze pobyty, zarówno w większych miastach jak i poza nimi. Nie osłabnie też moda na bycie fit więc perspektywy rozwoju tej branży w kolejnych latach są obiecujące. W 2020 roku warto postawić również na ekokosmetyki, usługi medyczne oraz niesłabnącą jeszcze gastronomię – mówi Anna Wiśniewska. Być może już niebawem, wzorem innych krajów, gdzie franczyza prężnie się rozwija, pojawią się u nas zupełnie nowe pomysły na biznes. - W Stanach Zjednoczonych Ameryki pojawiają się nowe branże, które oferują franczyzę, są to np. usługi odnawiania/renowacji domów, koszenie trawników czy odrestaurowywanie starych samochodów, które powoli wchodzą również na rynek europejski – dodaje Wiśniewska.

Zdaniem Marty Ziółkowskiej, funkcjonujące dziś w Stanach Zjednoczonych Ameryki i w Europie Zachodniej powiązania franczyzowe występujące w coraz to nowych branżach szybko znajdą swoje rynkowe miejsce w Polsce. - Możemy się także spodziewać, że u nas, podobnie jak u naszych zachodnich sąsiadów, franczyzobiorcy będą posiadali kilka jednostek tego samego systemu, jak i niekonkurujących ze sobą różnych systemów franczyzowych. Multibiorcy poprowadzą więc jednostki restauracji szybkiej obsługi, hotele, stacje benzynowe oraz inne usługi dla klientów indywidualnych i biznesowych – mówi Ziółkowska.

Na targi po firmę

Dobrą okazją dla przedsiębiorców, którzy chcieliby rozpocząć biznes pod szyldem znanej marki, dowiedzieć się jak się pracuje na licencji, poznać franczyzobiorców, są targi branżowe. Kolejna edycja Targów Franczyza Expo odbędzie się 7 marca 2020 roku na Stadionie Narodowym. Partnerem generalnym wydarzenia jest ARSS.

Zobacz nasz katalog sieci franczyzowych i upewnij się która franczyza będzie dla Ciebie najlepsza.

Dołącz do newslettera

Copyright © 2007-2021 ARSS. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Opieka nad stroną: Lembicz.pl  Skład magazynu Franczyza & Biznes: Aera Design
linkedin facebook pinterest youtube rss twitter instagram facebook-blank rss-blank linkedin-blank pinterest youtube twitter instagram