Urlopy 2026 – nowe zasady, więcej dni wolnych i wyzwania w planowaniu pracy

Data dodania: 21 grudnia 2025
Kategoria:
Plan urlopowy

Rok 2026 przyniesie pracownikom w Polsce wyjątkowo dużo okazji do odpoczynku. Łącznie liczba dni wolnych może przekroczyć 40, jeśli zsumujemy urlop wypoczynkowy, święta ustawowe, dni branżowe oraz urlopy okolicznościowe. Istotne znaczenie będą miały także zmiany w przepisach, które umożliwią wielu osobom uzyskanie dodatkowych dni urlopu. Najwięcej skorzystają pracownicy, którzy wcześniej wykonywali pracę na umowach cywilnoprawnych, prowadzili działalność gospodarczą lub pracowali za granicą - nowe regulacje pozwolą wliczyć te okresy do stażu urlopowego.

Kalendarz świąt w 2026 roku

W 2026 roku w Polsce obowiązywać będzie 14 dni ustawowo wolnych od pracy. Dwa z nich przypadną w sobotę (15 sierpnia - Wniebowzięcie NMP oraz 26 grudnia - Boże Narodzenie), co oznacza konieczność wyznaczenia dnia wolnego w innym terminie. Cztery święta wypadną w niedzielę (5 kwietnia - Wielkanoc, 3 maja - Święto Konstytucji, 24 maja - Zielone Świątki oraz 1 listopada - Wszystkich Świętych) i nie będą wiązały się z dodatkowymi dniami wolnymi.

Pierwszym dniem wolnym przypadającym w środku tygodnia będzie 1 stycznia (czwartek). W ciągu roku pracownicy będą mogli skorzystać również z takich dni jak: 6 stycznia - Trzech Króli (wtorek), 6 kwietnia - Poniedziałek Wielkanocny, 1 maja - Święto Pracy (piątek), 4 czerwca - Boże Ciało (czwartek), 11 listopada - Święto Niepodległości (środa), 24 grudnia - Wigilia (czwartek) oraz 25 grudnia - Boże Narodzenie (piątek). Układ kalendarza sprzyja planowaniu długich weekendów, co od lat jest chętnie wykorzystywane przez pracowników.

Krótkie urlopy zamiast długich wyjazdów

Analizy Grupy Progres pokazują rosnącą popularność tzw. mikro-urlopów, czyli krótkich przerw w pracy trwających od jednego do trzech dni. Szczególnie widoczne jest to w miesiącach sprzyjających długim weekendom - w marcu, maju i grudniu aż 94% nieobecności ma właśnie taki charakter. Pracownicy coraz częściej decydują się na krótszy odpoczynek, który pozwala przedłużyć wolne bez wykorzystywania większej puli urlopu.

Mikro-urlopy pełnią również funkcję regeneracyjną i pomagają w szybkim redukowaniu stresu. Najczęściej korzystają z nich osoby łączące pracę z nauką lub obowiązkami opiekuńczymi.

Nowe zasady naliczania urlopu od 1 stycznia

Zmiany w przepisach dotyczących urlopu wypoczynkowego wprowadzają nowy sposób ustalania stażu pracy. Od 2026 roku do okresu uprawniającego do 20 lub 26 dni urlopu wliczane będą również lata pracy na umowach-zleceniach i podobnych, prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej oraz zatrudnienie za granicą.

Dzięki nowym regulacjom część osób po raz pierwszy nabędzie prawo do urlopu, a inni szybciej osiągną wyższy jego wymiar. Według danych GUS z marca 2025 r. ponad 1,39 mln osób pracowało wyłącznie na podstawie umów cywilnoprawnych, a w pierwszym kwartale 2025 r. w Polsce funkcjonowało 2,8 mln aktywnych przedsiębiorstw - to właśnie te grupy najbardziej odczują skutki zmian.

– Zmiany związane ze stażem urlopowym mogą znacząco wpływać na politykę kadrową firm. Wielu pracodawców będzie musiało przygotować się nie tylko organizacyjnie, ale również technologicznie, aktualizując systemy HR i dostosowując procedury do nowego sposobu rozliczania urlopów – mówi Anna Pietraszko, Dyrektor Projektów Consultingowych, HR i Szkoleniowych w Grupie Progres. – Oznacza to również konieczność dokładnego monitorowania historii zatrudnienia pracowników oraz weryfikacji dotychczasowych okresów pracy nieetatowej. Dzięki temu firmy będą mogły prawidłowo naliczać przysługujące dni wolne i uniknąć nieporozumień z pracownikami – dodaje Anna Pietraszko.

Dodatkowe dni wolne poza kodeksem pracy

Poza świętami ustawowymi, w wielu branżach funkcjonują również dni wolne związane z tradycją zawodową. Do najbardziej rozpoznawalnych należą m.in. Barbórka (4 grudnia), Dzień Strażaka i Hutnika (4 maja), Dzień Kolejarza (25 listopada), Dzień Energetyka (14 sierpnia) oraz Dzień Edukacji Narodowej (14 października).

Coraz więcej firm celebruje także mniej formalne święta zawodowe, takie jak Dzień Pracownika Służby Zdrowia (7 kwietnia), Dzień Pracownika Gospodarki Komunalnej (10 maja), Dzień Leśnika (5 czerwca) czy Dzień Lotnika (28 sierpnia).

Równolegle rośnie znaczenie niestandardowych form odpoczynku. Pracodawcy wprowadzają m.in. dni wolne na adaptację nowego zwierzaka, dni zdrowia psychicznego, urlopy regeneracyjne po intensywnych projektach, urlopy menstruacyjne, wsparcie wolontariatu czy dodatkowe dni wolne w trudnych sytuacjach życiowych.

– Ten kierunek zmian pokazuje, że pracodawcy zaczynają postrzegać odpoczynek szerzej niż tylko w wymiarze ustawowym. Coraz częściej wykorzystują to narzędzie do budowania zaangażowania i lojalności pracowników. Jest to realna odpowiedź pracodawców, podążających za trendami i zróżnicowanymi potrzebami pracowników – podkreśla Anna Pietraszko.

Nowe kompetencje PIP – możliwe skutki zmian

Wśród projektowanych zmian na 2026 rok szczególne zainteresowanie budzą propozycje rozszerzenia uprawnień Państwowej Inspekcji Pracy. Zgodnie z założeniami, inspektorzy mogliby w określonych przypadkach samodzielnie przekształcać umowy cywilnoprawne w umowy o pracę, jeśli charakter wykonywanych obowiązków spełnia kryteria stosunku pracy. Obecnie PIP może jedynie kierować takie sprawy do sądu.

Wprowadzenie nowych regulacji oznaczałoby szybsze egzekwowanie prawa, ale jednocześnie wymusiłoby na firmach dokładniejsze dokumentowanie podstaw współpracy. Dla części pracowników może to oznaczać mniejszą elastyczność, jednak w zamian większą stabilność zatrudnienia i pełnię uprawnień pracowniczych.

Planowanie grafików – jedno z największych wyzwań 2026 roku

Duża liczba dni wolnych oraz nowe zasady naliczania urlopów sprawią, że planowanie czasu pracy w 2026 roku będzie szczególnie wymagające. Kluczowe stanie się odpowiednie rozłożenie nieobecności, aby uniknąć braków kadrowych i nadmiernego obciążenia zespołów.

– Aby uniknąć luk kadrowych, konieczne będzie planowanie urlopów pracowniczych z odpowiednim wyprzedzeniem, wcześniejsze zbieranie preferencji pracowników, wprowadzanie zastępstw oraz monitorowanie obciążenia zespołów. Dobre zarządzanie urlopami stanie się kluczową częścią strategii HR na 2026 rok. To szczególnie ważne, ponieważ za niewykorzystany urlop pracownikom przysługuje ekwiwalent finansowy, a niedopilnowanie tych obowiązków naraża firmę na sankcje – w przypadku kontroli kary mogą sięgać nawet 30 tysięcy złotych. Dlatego przyszłoroczne harmonogramy nie będą jedynie kwestią organizacyjną, ale również finansową i formalną odpowiedzialnością pracodawców – podsumowuje Anna Pietraszko z Grupy Progres.

Dołącz do newslettera

Copyright © ARSS. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Opieka nad stroną: Antygen.pl  Skład magazynu Franczyza & Biznes: Aera Design