Handel elektroniką nie dla małych

Polski rynek elektroniki (RTV, AGD i innego sprzętu) jest wart nieco ponad 23 mld złotych rocznie. To spory tort do podziału, ale czy jest na nim miejsce dla nowych graczy?

Cały rynek ciągle się rozwija, ale w stosunkowo niespiesznym tempie ok. 2-3% rocznie. Co ciekawe, tempo wzrostu jest uzależnione od kilku niezależnych czynników. Może to truizm, ale jednym z najważniejszych jest rozwój technologiczny. Rynek mocno poszedł w górę, gdy Polacy masowo wymieniali telewizory kineskopowe na plazmy i LCD.

Podobna akcja miała miejsce stosunkowo niedawno, gdy nasz kraj przeszedł z nadawania analogowego na cyfrowe – stare telewizory przestały być potrzebne. Olbrzymie zmiany zaszły też na rynku oświetlenia. Decydujący wpływ na nie mają przepisy. UE określiła harmonogram zamiany tradycyjnych żarówek na energooszczędne i zarówno rynek, jak i konsumenci, musieli się do niego dostosować.

Drugim czynnikiem jest moda. Według szacunków ekspertów już grubo ponad 10% Polaków ma w domu tablet. Urządzenie owszem, przydatne, ale jego popularność wzięła się głównie z mody. Podobnie jest z telefonami komórkowymi. Znaczny odsetek osób posiadających smartfona używa go do dzwonienia i wysyłania SMS-ów. Sprzyjający wpływ na ten rynek mają także przyzwyczajenia konsumenckie.

Polacy lubią nowinki technologiczne, a jedną z podstawowych form wypoczynku jest oglądanie telewizji. Statystyki wskazują, że przeciętny konsument jako potencjalny zakup częściejwymienia produkty AGD, RTV i sprzęt elektroniczny niż na przykład meble – wynika z raportów firmy PMR.
Trzecim czynnikiem wpływającym na wzrosty na rynku elektroniki są wydarzenia sportowe. Owszem, dotyczy to głównie telewizorów, ale sprzedawcy zawsze zauważają znaczący wzrost sprzedaży przed finałami UEFA Euro i podobnymi imprezami. Czasem są to zakupy impulsywne, ale na ogół po prostu przekładane na dogodny moment. Kto rządzi na rynku?

Rynek RTV, AGD i sprzętu elektronicznego w Polsce charakteryzuje się bardzo dużym stopniem konsolidacji, szczególnie jeśli porównamy go z innymi dużymi segmentami rynku detalicznego. Pięciu największych graczy generuje sprzedaż na poziomie 70%wartości całego rynku. Postępująca konsolidacja spowodowała także problemy średnich graczy, czego skutkiem była upadłość sieci Avans czy Mix Electronics. A małych nie ma. Na tym rynku liczą się tylko najwięksi.

Poza sieciami typowo nastawionymi na ten asortyment, dużymi graczami można nazwać jedynie super i hipermarkety. Sprzedaż elektroniki jest prowadzona głównie w kanale tradycyjnym. Według danych firmy PMR podstawowym kanałem dystrybucji, jeśli chodzi o produkty RTV i AGD, są sieci sklepów (66% udziału). Na kolejnym miejscu plasuje się sprzedaż internetowa (24,6%). Wydaje się, że to sporo, ale weźmy pod uwagę, że część e-handlu elektroniką jest również opanowana przed największe firmy prowadzące sprzedaż tradycyjną.

One również mają swoje e-sklepy i wykorzystują efekt synergii – jeden kanał wspiera drugi. Sklepy indywidualne (6,7%). Marginalną rolę pełni sprzedaż w hipermarketach, supermarketach i dyskontach (2,7%). Widać więc wyraźnie, że jeśli ktoś chce na tym rynku zaistnieć, to musi dysponować bardzo dużym kapitałem, liczonym – łącznie z liniami kredytowymi – w miliardach złotych. Skąd takie sumy? Rzućmy okiem na wartość sprzedaży największych sieci. Liderem rynku jest polskie Euro RTV AGD.

Firma sprzedaje rocznie towary za prawie 4,5 mld zł. Po piętach depcze jej holding zrzeszający sieci Media Markt i Saturn ze sprzedażą przekraczającą 4 mld zł. Obie sieci mają prawie 40% rynku. Mniej więcej po 12% mają Neonet (2,8 mld obrotu) i Media Expert (2,6 mld). Do 2 mld zł dobija też Komputronik. Inne sieci mają obrót poniżej 1 mld zł. Do tej grupy należą na przykład internetowe X-kom i Morele.net, Sferis, Mix Electronics i kilka innych przedsiębiorstw.

Warto zauważyć, że w tej całej grupie jedynie Media Markt i Saturn (Media Saturn Holding) to kapitał zagraniczny, wszystkie inne mają polskie korzenie. A co za tym idzie – nie transferują zysków za granicę i nie mają większych szans na trans graniczną optymalizację podatkową. To również głównie w nie uderzyłby podatek handlowy – liczony od obrotu czy powierzchni.

Czy rynek się zmieni? Pewnie tak, ale nie w najbliższym czasie. Raport PMR dotyczący najbliższych lat nie pozostawia wątpliwości: „Brak widocznych znaczących trendów, co do mody na nowe lub tradycyjne produkty, wpływa na prognozę wartości tego rynku na najbliższe lata. Prognozujemy, że omawiany rynek będzie się cechował stabilnym, ale niskim wzrostem”. Co ciekawe, w tej branży praktycznie nie występuje model franczyzowy.

Dlaczego? Cóż, odpowiedzią może być stosowany przez większość sieci sposób zarządzania cenami. Podejrzewam, że ma on coś wspólnego z magią, bowiem ceny ustalane są praktycznie na bieżąco, potrafią zmieniać się z dnia na dzień, a wiele z nich można negocjować. Inteligentni kupujący sprawdzają ceny w sklepach internetowych a następnie idą obejrzeć towar np. do Saturna. I często z nim wychodzą, bo sprzedawcy obniżają im cenę do poziomu zbliżonego do cen w sieci. Holding Media Saturn jest jedyną siecią na rynku zorganizowaną z odrębnych spółek komandytowych – każdy sklep to odrębny podmiot.

Sieci sklepów rozwijają się dość stabilnie i docierają już do średnich i małych miejscowości. Przykładem może być Grupa NEONET. Powstała w 1991 roku w Polsce i obecnie skupia sieć blisko 300 salonów sprzedaży w całym kraju. Rocznie otwiera kilkadziesiąt nowych. To stosunkowo nieduże, lokalne rynki.

Dość szybko rozwijającą się obecnie branżą są tzw. wereables, czyli elektronika ubieralna. To zaawansowane technologicznie gadżety monitorujące stan zdrowia, ciśnienie, tętno etc. Nie wydaje się jednak, by ich obecność na rynku była rewolucją. Na tym rynku w ciągu najbliższych lat będzie panować stabilizacja, a mali gracze nie mają czego szukać.

Konrad Bagiński

Zobacz nasz katalog sieci franczyzowych i upewnij się która franczyza będzie dla Ciebie najlepsza.