Usługa, w ramach której płacimy za czas jazdy i liczbę przejechanych kilometrów nie martwiąc się o koszty utrzymania auta to nowość dla Polaków. Mimo, że trend dopiero raczkuje, krótkoterminowy wynajem na minuty staje się coraz bardziej popularny.
Koncepcja car sharingu pojawiła się w Szwajcarii i Holandii już kilkadziesiąt lat temu, jednak prawdziwą popularność zyskała w drugiej dekadzie XXI wieku. Obecnie Europa z 6 milionami użytkowników i 70 tys. samochodów odpowiada za około 50% globalnego rynku car sharingu. Krajem, w którym usługa jest najbardziej rozwinięta są Niemcy, gdzie takie rozwiązanie funkcjonuje w 597 miastach i gminach, a liczba użytkowników systemu przekroczyła 1,7 mln. Szacuje się, że w najbliższych latach rynek europejski będzie rósł średniorocznie nawet o 30% (Bundesverband CarSharing: Annual carsharing statistic).
Pierwsza firma oferująca tego typu usługi pojawiła się w Polsce w październiku 2016 r. w Krakowie. Cena, dostępność i wygoda korzystania to według badanych (dane z raportu PwC: „Czym i jak chcą jeździć Polacy”) najważniejsze zalety współdzielenia pojazdów. Na koniec 2016 roku w systemach car sharingu dostępnych było łącznie około 300 samochodów. Rok 2017 rok był przełomowy, ponieważ wraz ze wzrostem świadomości mieszkańców miast, dynamicznie zwiększało się wykorzystanie dostępnych samochodów, co wpłynęło na decyzje obecnych graczy rynkowych o powiększeniu floty, a nowych o wejściu na rynek.
Mikołaj Matuszko, starszy konsultant PwC (doradztwo strategiczne, transport i logistyka) podaje, że obecnie w dziewięciu miastach w Polsce jeździ niemal 2 tys. samochodów „na minuty”. Ta liczba wzrośnie w najbliższych miesiącach, ponieważ operatorzy flot planują ekspansje do nowych miast. Liderem rynku pod względem liczby samochodów jest Traficar, który działa w Krakowie, Warszawie, Wrocławiu, Poznaniu oraz Trójmieście. Pozostali znaczący operatorzy to Panek (Warszawa), 4Mobility (Warszawa) oraz Vozilla (Wrocław). Wszyscy operatorzy realizują swoje usługi w systemie free-floating, a 4Mobility także w systemie stacjonarnym. Interesujący system wprowadziła wrocławska Vozilla, oferująca użytkownikom samochody elektryczne, podczas gdy konkurenci stosują pojazdy o napędach konwencjonalnych lub hybrydowych.Poza wrocławskim systemem, który przewiduje dla kierowców dedykowane miejsca postojowe oraz prawo do korzystania z buspasów, władze innych miast, jak dotąd nie zaproponowały żadnych dodatkowych udogodnień.
Biznesowy potencjał car sharingu doceniają natomiast giganci branży paliwowej. Mowa o PKN ORLEN, który udostępnił tę usługę we współpracy z Traficar na swoich stacjach paliw. – Dostrzegamy zmiany trendów w zakresie poruszania się i chcemy z nich korzystać, a wręcz mamy ambicję, aby je kształtować. Dlatego wdrażamy wiele innowacyjnych projektów na stacjach paliw, m.in. usługę car sharingu. Co więcej, zależy nam na zwiększaniu świadomości klientów w zakresie proekologicznych rozwiązań komunikacyjnych, stąd pomysł wdrożenia stoisk promujących car sharing na stacjach paliw koncernu – mówi Zbigniew Leszczyński, członek zarządu PKN ORLEN ds. sprzedaży.
Jak to działa?
Za pomocą aplikacji. Aby skorzystać z oferty firmy carsharingowej należy zarejestrować się na platformie wynajmu samochodów. Do tego niezbędne są karta płatnicza, prawo jazdy i smartfon. Po wypełnieniu formularza rejestracyjnego w aplikacji mobilnej i po weryfikacji danych osobowych stajemy się aktywnym uczestnikiem programu. Teraz wystarczy zarezerwować jeden z dostępnych na mapie pojazdów. Zazwyczaj mamy 15 minut na dojście, a jeżeli zabraknie czasu, możemy wydłużyć rezerwację o dodatkowe 5 minut.
Samochód otwieramy za pomocą aplikacji, skanujemy kod QR znajdujący się na szybie pojazdu i po chwili drzwi są otwarte. Wystarczy wyjąć kartę lub kluczyki ze specjalnego gniazda magnetycznego w schowku i ruszamy w drogę. W tym momencie pojawia się pytanie: ile to kosztuje? W przypadku wypożyczalni Traficar, opłata za przejechany kilometr to 80 gr. Do tego mamy opłatę za 1 min. wynajmu, która wynosi 50 gr. Jeżeli pozostawimy samochód w trybie postojowym to zapłacimy jedynie 10 gr za minutę, dzięki czemu możemy załatwić kilka spraw w różnych częściach miasta jeżdżąc tym samym pojazdem. Średni 10-minutowy kurs na dystansie 5 kilometrów kosztuje 9 zł.
Zamknięcie wynajmu jest równie proste. Wystarczy wywołać odpowiednią komendę w aplikacji, a system sprawdzi konieczne parametry domykające. Na podany adres mailowy wysyłany jest mail z podsumowaniem przejazdu. Płatność jest automatycznie pobierana z podpiętej karty płatniczej.
Tradycyjnie vs nowocześnie
Szacuje się, że na świecie z tego sposobu wynajmu samochodów korzysta już ponad 7 mln ludzi. Z raportu Navigant Research wynika, że do 2024 r. wartość globalnego rynku car sharingu osiągnie 34,6 mld dolarów.
Z kolei, według danych DNB Bank Polska, obecnie światowym liderem jest Europa, gdzie z tej usługi korzysta ponad 2,1 mln osób. W samych Niemczech działa ponad 140 firm carsharingowych.Na tym tle polski rynek dopiero raczkuje. Obecnie tworzy go około ośmiu firm, z których największe to krakowski Traficar i działający w Warszawie Panek CarSharing, a ich łączna flota liczy nieco ponad 1 tys. pojazdów. W Polsce wciąż dominuje zakup samochodów, a nie ich wynajem. Wiąże się to przede wszystkim z chęcią posiadania auta. Mimo to, dziś już częściej patrzy się na ofertę wypożyczania samochodu jako sposób na zwiększenie mobilności. Przed nami więc okres dynamicznego rozwoju nowoczesnych usług wynajmu aut. Eksperci firmy doradczej McKinsey prognozują, że kierowcy będą zmieniać swoje zachowania w związku z coraz liczniejszymi ograniczeniami, jakie wprowadzane są dla właścicieli pojazdów w dużych miastach (m.in. zakazy wjazdu, płatne strefy parkowania). Już w 2030 roku co dziesiąty produkowany samochód będzie trafiał do car sharingu. Nie oznacza to jednak, że zniknie popyt na tradycyjny wynajem samochodów. Ten segment rynku również jest na wzroście. W Polsce działa już ponad 1 tys. wypożyczalni, zaś rocznie realizuje się około 17 mln wynajmów aut. Największy udział na rynku krajowym na poziomie około 45% mają firmy globalne.
Największym przedsiębiorstwem z 20% udziałem w rynku jest Express Rent a Car, a wśród firm zajmujących się wynajmem samochodów są też franczyzowe marki, to m.in. Rentis, Rent- Car, Transporters i Global Rent A Car. Popyt na nowe usługi transportowe sprawi, że firmy działające w tradycyjnym modelu będą szukać sposobów na wzmocnienie swojej dotychczasowej strategii biznesowej, by nie pozostać w tyle za konkurencją.
Wiatr technologicznych zmian
Zgodnie z analizami PwC przedstawionymi w raporcie „The five dimensions of automotive transformation”, już w 2030 roku co trzeci kilometr przejechany w Europie będzie realizowany w formie współdzielenia. Przedstawiona prognoza ma swoje odzwierciedlenie w działaniach producentów samochodów, którzy przewidują mniejsze wolumeny sprzedaży samochodów dla prywatnych odbiorców w przyszłości, inwestując w rozwiązania car sharing. Firma Car-2Go, będąca własnością Daimlera, jest największym operatorem car sharingu na świecie, obecnym w 8 krajach i dysponującym bazą 3 milionów użytkowników.
Wśród pozostałych producentów samochodów najważniejsze projekty w ramach car sharingu rozwijają BMW (DriveNow, ReachNow), PSA (Koolicar, Emov), Audi, Nissan, Volkswagen, GEELY oraz Ford.
Ponadto, z usługą car sharingu ściśle związany jest rozwój elektro mobilności. Wykorzystując samochody elektryczne, producenci samochodów nie tylko testują i promują swoje nowe modele, ale także zapoznają potencjalnych nabywców z nową technologią. Mikołaj Matuszko z PwC podkreśla, że historia przełomowych innowacji i ich wpływu na gospodarkę wielokrotnie pokazała przykłady przedsiębiorstw, które nie przewidziały wiatru technologicznych zmian. Zazwyczaj kończyło się to spektakularnym upadkiem. Elektro mobilność i car sharing to innowacyjne fundamenty motoryzacji przyszłości, które budowane są już dziś. Przedsiębiorcy będą musieli uwzględnić w swoich strategiach wpływ tych nowoczesnych trendów i związanych z nimi szans.
Zobacz nasz katalog sieci franczyzowych i upewnij się która franczyza będzie dla Ciebie najlepsza.
Dołącz do newslettera
Ważne linki
Na skróty
Katalog franczyz
Kwoty inwestycji