Apteka we franczyzie

Rynek apteczny w Polsce poddawany jest dynamicznemu procesowi zamknięć, przejęć i otwarć nowych placówek. Patrząc na statystyki trudno się dziwić – 13 687 aptek to stan z końca 2012 roku. Gdy dodamy do tego fakt, że jedna apteka przypada na 2,8 tys mieszkańców (średnio w UE ta liczba wynosi 3,5 – 4 tys) to wychodzi na to, że przed inwestycją w ten biznes, warto zastanowić się nad przystąpieniem do jednej z sieci franczyzowych.

W 2012 roku średnia miesięczna liczba pacjentów w statystycznej aptece w Polsce spadła w stosunku do 2011 roku o 2,1% oraz o 2,4% w porównaniu do roku 2010. Obrót statystycznej apteki zmalał w ciągu roku o przeszło o 19,5 %. Na taki stan wpływa kilka czynników. Pierwszym z nich jest na pewno nasycenie rynku – w dużych miastach placówki farmaceutyczne znajdziemy już na każdej ulicy, często w bliskim sąsiedztwie znajdują się dwie, a nawet trzy apteki. Poza tym, od 1 stycznia 2012 roku obowiązuje nowa ustawa refundacyjna, której przepisy nakładają na przedsiębiorców sztywne marże od leków refundowanych (tzw. Rx). Farmaceuci nie mogą też stosować programów lojalnościowych, informować o upustach, rabatach i ofertach specjalnych na leki sprzedawane bez recepty.

Warto więc zastanowić się nad przystąpieniem do sprawdzonego konceptu o ugruntowanej pozycji i pewnym, podpartym długoletnim doświadczeniem know-how. Biorąc pod uwagę przyszłość rynku farmaceutycznego w Polsce, a będzie się on pomału krystalizował, przetrwają tylko najsilniejsi.

Co trzeba wiedzieć przed otwarciem apteki?

Prowadzenie apteki jest działalnością reglamentowaną, dlatego do jej otwarcia potrzebne jest specjalne zezwolenie. Może się o nie ubiegać każdy przedsiębiorca posiadający działalność gospodarczą, pod warunkiem jednak, że nie prowadzi hurtowni farmaceutycznej i nie złożył wniosku o wydanie zezwolenia na jej prowadzenie (istnieje zakaz łączenia obydwu działalności). Osoba planująca otwarcie apteki nie może też mieć odebranego zezwolenia w przeciągu ciągu ostatnich 3 lat. Wnioskodawca musi posiadać też zabezpieczenie w postaci rękojmi należytego prowadzenia apteki. Zezwolenie udzielane jest bezterminowo, ale apteka musi rozpocząć działalność w przeciągu 3 miesięcy od jego otrzymania, w przeciwnym razie zezwolenie wygasa. Po otrzymaniu zezwolenia właściciel apteki jest zobowiązany do złożenia odpowiedniej dokumentacji w Narodowym Funduszu Ochrony Zdrowia – jest ona potrzebna do udzielenia refundacji dla niektórych sprzedawanych leków.

Kolejną kwestią jest zatrudnienie kierownika apteki – może nim zostać jedynie magister farmacji, który posiada prawo do wykonywania zawodu, 5-letni staż pracy w zawodzie lub ewentualnie posiada specjalizację z zakresu farmacji. W takim przypadku wystarczy 3-letni staż pracy. Jeżeli właściciel apteki jest magistrem farmacji, sam może pełnić funkcję kierownika, co jest zapisem korzystnym, zwłaszcza jeżeli chodzi o generowane w przyszłości przychody placówki. Kandydaturę na kierownika apteki trzeba zgłosić do samorządu aptekarskiego, którego zadaniem jest potwierdzenie wszystkich wymogów stawianych kandydatowi i – w przypadku zgodności – udzielenie rekomendacji.

Poza kierownikiem, wyróżniamy cztery kategorie pracowników: farmaceutów, stażystów (osoby, które ukończyły studia, ale nie uzyskały jeszcze prawa do samodzielnego wykonywania zawodu), techników i stażystów techników. Należy pamiętać, że osoba z tytułem magistra farmacji musi być obecna w aptece w godzinach otwarcia placówki.

Franczyza na rynku aptek

Na rynku nie brakuje ofert sieci franczyzowych o ugruntowanej już pozycji, które przed nawiązaniem umowy z potencjalnym franczyzobiorcą starannie badają rynek, na którym ma funkcjonować nowa placówka.

Wartym zainteresowania konceptem jest sieć aptek całodobowych oraz całotygodniowych grupy APTEKI Curate®. Marka prężnie rozwija się na terenie Polski południowo-wschodniej w województwach małopolskim, świętokrzyskim, lubelskim i podkarpackim. W 2013 roku spółka planuje rozwinąć zasięg swojego funkcjonowania o województwa ościenne, w tym także Mazowsze. – Aktualnie spółka jest w trakcie negocjacji umów najmu lokali pod przyszłe apteki. Część z nich zostanie przekazane franczyzobiorcom, a część otworzymy jako apteki własne – mówi Żaneta Binert-Kusztal, pełnomocnik Zarządu ds. Franczyzy Curate Sp. z o.o.

Od początku powstania sieć stawia na jakość. Przed podpisaniem każdej umowy z nowym franczyzobiorcą, grupa specjalistów dogłębnie analizuje potencjał danej lokalizacji. – Podjęcie decyzji o uruchomieniu w danym miejscu apteki franczyzowej poprzedzone jest przygotowaniem kompletnego biznes planu przedsięwzięcia, który pozwala na prawidłowe ocenienie ryzyka biznesowego. Franczyzobiorca podejmując decyzję o uruchomieniu apteki nie będzie zatem zaskoczony nieprzewidzianymi wypadkami, które mogą zagrozić bezpieczeństwu prowadzenia działalności – podkreśla Żaneta Binert-Kusztal.

Oferta franczyzowa skierowana jest do osób kreatywnych, zorientowanych na sukces w sprzedaży w branży o wysokim zaufaniu społecznym, poszukujących sprawdzonych metod prowadzenia własnej działalności gospodarczej, stawiających na rozwój własny i wyzwania, a jednocześnie pragnących wykorzystać otrzymaną wiedzę i doświadczenie w praktyce. Minimalna kwota inwestycji we franczyzową placówkę Curate to 180 tys złotych (nie licząc zatowarowania). Opłata wstępna wynosi 30 tys zł a opłata bieżąca to 1% od obrotów. Firma nie pobiera opłaty marketingowej.

Dobrym przykładem franczyzodawcy jest firma Mediq – najstarsza w Polsce apteczna sieć franczyzowa. Przystąpienie do konceptu daje wymierne korzyści nie tylko właścicielom aptek, lecz także ich klientom. Franczyzobiorcy mogą oferować leki i suplementy diety w bardzo konkurencyjnych cenach. Poza tym mają dostęp do szkoleń, wiedzy i silnego zaplecza w postaci Grupy Kapitałowej ACP Pharma S.A. Potencjalny franczyzobiorca otrzymuje od firmy dokładną analizę potencjału lokalizacji oraz prognozę rozwoju apteki. Mediq nie pobiera opłaty za przystąpienie do sieci, zaś stała opłata bieżąca to 0,75 proc. od miesięcznego obrotu netto apteki. Przyszły franczyzobiorca powinien dysponować lokalem o powierzchni ok. 120 mkw. w pobliżu supermarketu, szpitala lub przychodni. Mile widziane są zdolności menadżerskie i doświadczenie w prowadzeniu własnej działalności gospodarczej. Wydatki na przystosowanie lokalu zależą od tego czy potencjalny franczyzobiorca posiada już aptekę i czy jej infrastruktura wymaga głębokiej ingerencji czy tylko kosmetycznych zmian.

Dużym graczem na polskim rynku jest licząca ok. 2000 aptek (z czego prawie jedna piąta prowadzona jest przez franczyzobiorców) sieć Dbam o Zdrowie SA, która podobnie jak inne sieci franczyzowe z branży, otwarta jest zarówno na współpracę z działającymi aptekami, jak i nowymi inwestorami. Do niedawna sieć Aptek Dbam o Zdrowie zasilały wyłącznie jednostki obecne na rynku już wcześniej. Zainteresowanie rynkiem ze strony osób spoza branży jest już jednak coraz bardziej widoczne. Koszty dołączenia do sieci jak i późniejsze opłaty bieżące i marketingowe negocjowane są indywidualnie.

Wartą uwagi jestsieć aptek Nowa Farmacja, do której dołączać mogą zarówno doświadczeni aptekarze jak i mający zamiar zadebiutować w tym biznesie inwestorzy. To, co wyróżnia apteki Nowa Farmacja to stoiska samoobsługowe, dzięki czemu klienci mogą sprawniej dokonywać zakupów leków bez recepty i kosmetyków. Otwarcie nowej apteki pod szyldem Nowej Farmacji to koszt od 130 do 300 tys. zł – kwota inwestycji uzależniona jest od stanu lokalu i istniejącego zaplecza technicznego. Lokal musi mieć minimum 100 mkw. Dla farmaceutów prowadzących już własną aptekę, oferta jest zdecydowanie bardziej korzystna. Adaptacja działającej apteki do standardów sieci to wydatek w wysokości od 8 do 60 tys. zł – wszystko zależy od skali wymaganych zmian. Firma zawiera umowy franczyzowe z partnerami sieci na okres minimum pięciu lat. Opłata wstępna w sieci Nowa Farmacja jest ustalana indywidualnie z franczyzodawcą, zaś opłata bieżąca stanowi 1 proc. od wartości miesięcznego obrotu apteki.

Ofertę dla franczyzobiorców przygotowała też dynamicznie rozwijająca się sieć aptek Arnika. Swoją ofertę franczyzową firma kieruje zarówno do istniejących już na rynku aptek, jak i niezależnych inwestorów. Aby dołączyć do sieci trzeba dysponować lokalem o powierzchni od 100 do 200 mkw. (w przypadku wynajętego lokalu, umowa najmu musi być zawarta na okres nie krótszy, niż 5 lat) przy głównych ciągach komunikacyjnych lub w galeriach handlowych. Opłaty licencyjne są negocjowane z każdym potencjalnym franczyzobiorcą indywidualnie, a koszt inwestycji nie uwzględnia wynajmu lokalu.

Konceptem franczyzowym, który zasługuje na uwagę jest też istniejąca od 1999 roku sieć aptek Bliska. Firma poszukuje niezrzeszonych jeszcze aptekarzy, a także osób chętnych do zainwestowania w otwarcie swojej apteki. Przystąpienie do sieci wiążę się z wydatkami na poziomie od 3 do 130 tys zł – wszystko zależy od stopnia zaawansowania prac. Opłata wstępna, dostosowywana do możliwości finansowych inwestora, jest ustalana indywidualnie. Opłata stała, liczona od obrotu miesięcznego netto wynosi 0,2 proc.

Przystąpienie do sieci franczyzowej w branży aptecznej, poza rozpoznawalnym brandem, przynosi przedsiębiorcy wiele korzyści. Są to m. in. rozbudowywany przez lata know-how, liczne szkolenia, pomoc przy uzyskaniu niezbędnych pozwoleń, negocjacje umów z hurtowniami, wspólne akcje marketingowe i przywiązanie klientów do istniejącej już marki – a to nie przecenione atuty.

Adam Gieras

Zobacz nasz katalog sieci franczyzowych i upewnij się która franczyza będzie dla Ciebie najlepsza.