Ministerstwo Sprawiedliwości, dwa lata temu, ogłosiło plany ustawowego uregulowania relacji franczyzodawca-franczyzobiorca, mające na celu lepszą ochronę słabszej ze stron. W ubiegłym roku wydawało się, że branżowy kodeks dobrych praktyk może rozwiązać ten problem, ale okazało się, że nie spełnił on oczekiwań, skłaniając resort do ponownego zajęcia się sprawą.
Franczyza zyskała na popularności w Polsce na początku lat 90. XX wieku, osiągając znaczącą skalę przez ponad 30 lat. W 2020 roku, według niektórych szacunków, na rynku działało około 1300 sieci franczyzowych i podobnych formuł, a około pół miliona przedsiębiorców prowadziło działalność w oparciu o ten model biznesowy.
Brak ujednoliconego prawa franczyzowego w Polsce pozwalał sieciom stosować różne standardy, co czasem prowadziło do nadużyć. Skutkiem tego była rosnąca liczba franczyzobiorców czujących się oszukanych lub nawet doprowadzonych do bankructwa przez swoich franczyzodawców.
Ministerstwo Sprawiedliwości, uwzględniając problemy na rynku franczyzowym, na początku 2020 roku zapowiedziało prace nad uregulowaniem tego sektora. Tymczasem, w 2021 roku, na konferencji Cybersec w Krynicy-Zdroju, podczas panelu „Franczyza – biznes marzeń czy wyzysk?”, dyskutowano o kontrowersyjnym charakterze franczyzy.
Michał Wójcik, minister w Radzie Ministrów, podczas tej konferencji podkreślał, że resort chce pomóc poszkodowanym franczyzobiorcom, doceniając jednocześnie rzetelnych franczyzodawców. Zaznaczył konieczność wyeliminowania niesprawiedliwych praktyk „czarnych owiec” branży.
W odpowiedzi na zapytanie magazynu „Franczyza&Biznes”, Ministerstwo Sprawiedliwości potwierdziło, że planuje uregulowanie rynku franczyzy. Po etapie analitycznym rozpoczęły się prace legislacyjne, a wkrótce mają odbyć się konsultacje społeczne z organizacjami reprezentującymi franczyzodawców i franczyzobiorców.
Projekt ustawy franczyzowej przewiduje m.in. zakaz oferowania franczyzy bez dokładnego sprawdzenia jej modelu biznesowego i obowiązek udostępnienia prospektu informacyjnego kandydatom na franczyzobiorców. Zawiera również zapisy ograniczające wysokość opłaty wstępnej oraz konkretne okresy wypowiedzenia umowy.
Andrzej Krawczyk, partner zarządzający w Akademii Rozwoju Systemów Sieciowych, podkreśla, że projekt zawiera prawidłową definicję umowy franczyzy, co jest kluczowe w obliczu terminologicznego chaosu na rynku. Wyraża jednak wątpliwości co do niektórych zapisów, zwłaszcza tych dotyczących wysokości opłaty wstępnej i warunków wypowiedzenia umowy.
Kodeks dobrych praktyk dla rynku franczyzy, przyjęty w 2021 roku, nie zdobył szerokiego poparcia i nie uwzględnił kluczowych postulatów rzecznika małych i średnich przedsiębiorstw. Z tego powodu dyskusja nad formą regulacji rynku franczyzy nadal trwa.
Obecnie, choć prace legislacyjne dotyczące franczyzy są w toku, nie jest jeszcze jasne, kiedy stosowne przepisy mogą wejść w życie. Wartościowe regulacje, dostosowane do potrzeb rynku, mogą znacząco wpływać na rozwój franczyzy, podczas gdy nieodpowiednie mogą hamować ten rozwój.
Dołącz do newslettera
Pozostałe artykuły - Aktualności
Ważne linki
Na skróty
Katalog franczyz
Kwoty inwestycji
