Co powinien zawierać podręcznik operacyjny?

Data dodania: 7 kwietnia 2022

Podręcznik operacyjny to jeden z ważniejszych materiałów tak dla franczyzodawcy, jak i franczyzobiorcy. Pozwala ocenić siłę know-how danego systemu franczyzowego. Jak powinien wyglądać dobrze przygotowany podręcznik operacyjny? Jakie kwestie musi regulować i co zawierać?

W praktyce franczyzobiorca zetknie się z podręcznikiem po raz pierwszy podczas szkolenia wstępnego. Następnie otrzyma on podręcznik operacyjny na czas obowiązywania umowy franczyzy do wykorzystania jako przewodnik w bieżącej działalności biznesowej.

Poniżej przedstawione są podstawowe kwestie jakie powinny znaleźć się w każdym podręczniku operacyjnym, a następnie opisane pewne specyficzne kwestie właściwe dla konkretnych branż, w których działają sieci franczyzowe.

Wprowadzenie

Każdy podręcznik operacyjny powinien zawierać uwagi wstępne, wyjaśniające podstawowe zasady działalności oraz filozofię biznesową, którą franczyzodawca chce przekazać swoim franczyzobiorcom. Wprowadzenie powinno też w ogólnym zarysie określać czego franczyzobiorca może oczekiwać od franczyzodawcy i vice versa.

System operacyjny

W podręczniku powinny znaleźć się szczegółowe informacje dotyczące działania systemu franczyzowego, wyjaśniające jak rozpocząć działalność oraz w jaki sposób i dlaczego różne elementy składowe systemu tworzą jedną całość.

Wyposażenie

Dział ten powinien dotyczyć wyposażenia niezbędnego do prowadzenia działalności. Powinno znaleźć się w nim szczegółowe wyliczenie poszczególnych elementów wyposażenia, objaśnienie jego funkcji oraz instrukcje jego użytkowania. Powinny tu także znajdować się wskazówki w jaki sposób rozwiązywać podstawowe i najczęściej pojawiające się problemy. W podręczniku będą również zamieszczone dane teleadresowe dostawców i punktów serwisowych sprzętów i wyposażenia.

Procedury operacyjne

Rozdział ten będzie prawdopodobnie podzielony na liczne podrozdziały. Sugeruje się następującą jego zawartość:

  • Dni i godziny otwarcia placówki
  • Plan godzin pracy poszczególnych pracowników
  • Metody sprzedaży
  • Stosowanie jednakowych formularzy i procedur
  • Wymagania dotyczące wyglądu pracowników (np. jednolity ubiór)
  • Procedury zatrudniania i szkolenia pracowników
  • Polityka cenowa
  • Polityka zakupowa oraz warunki dostaw
  • Standardy produktów (jakość i ilość), włącznie z procedurami rozpatrywania reklamacji
  • Standardy usług
  • Obowiązki pracowników - szczegółowy opis zadań przydzielonych poszczególnym członkom personelu
  • Obowiązki sprawozdawcze franczyzobiorcy w stosunku do franczyzodawcy wraz z instrukcjami jak je realizować
  • Opłaty franczyzowe - szczegółowe procedury obliczania oraz księgowania opłat wraz z wzorami odpowiednich formularzy
  • Rachunkowość -  metody księgowania do wdrożenia przez franczyzobiorcę oraz określenie zakresu informacji dostarczanych franczyzodawcy w celu umożliwienia mu udzielenia franczyzobiorcy stosownych porad. Powinny tu także znaleźć się porady dotyczące przepisów w zakresie podatku od towarów i usług (VAT) i podatku dochodowego oraz wskazówki mówiące, jak skompletować niezbędną dokumentację księgową
  • Kontrola płatności gotówkowych oraz procedury bankowe, w tym sposoby postępowania związane z płatnościami dokonywanymi kartami debetowymi oraz kartami kredytowymi
  • Reklama i marketing - podstawowe zasady dotyczące standardów reklamy, promocji oraz technik sprzedaży, które mają być stosowane w punkcie sprzedaży, z wyszczególnieniem tego co wolno, a co jest zabronione
  • Wymagania dotyczące wyglądu lokalu, tak aby był zgodny ze stylistyką określoną przez franczyzodawcę oraz sposoby eksponowania znaku towarowego franczyzodawcy
  • Ubezpieczenia - szczegóły zakresu zalecanego ubezpieczenia oraz programy ubezpieczeniowe oferowane bezpośrednio lub pośrednio przez franczyzodawcę. Alternatywnie, wytyczne dotyczące sposobów samodzielnego uzyskania przez franczyzobiorcę wymaganego ubezpieczenia.
  • Procedury kontroli zapasów.
  • Wszelkie inne informacje niezbędne do prowadzenia działalności zgodnie z wymogami franczyzodawcy.

Standardowe formularze

Podręcznik operacyjny powinien także zawierać wzory typowych formularzy dotyczących kwestii w nim opisanych. Dodatkowo można również załączyć:

  • Wzory umów o pracę
  • Wzory umów z kadrą zarządzającą oraz personelem zobowiązujących do zachowania poufności w zakresie tajemnic handlowych, metod działania itp.
  • Wzory umów do stosowania w relacjach z klientami.

Podręczniki techniczne

Znajdują zastosowanie w przedsiębiorstwach, w których wyposażenie odgrywa żywotną rolę w przygotowywaniu produktu końcowego dla klienta. Zawierają one więcej szczegółowych informacji technicznych dotyczących sprzętu, niż ma to miejsce w rozdziałach standardowych podręczników opisujących szczegółowe metody operacyjne. Rekomendowane jest także załączanie instrukcji producenta wyposażenia uzupełnionych uwagami personelu technicznego franczyzodawcy.

Spis personelu franczyzodawcy

Jest to spis osób określający kto jest kim w organizacji franczyzodawcy oraz wskazujący z kim należy się kontaktować w konkretnej sprawie.

Spis numerów telefonów i adresów e-mailowych

Spis wszystkich użytecznych numerów telefonów i adresów e-mailowych.

Wymienione powyżej kwestie są kwestiami podstawowymi, czyli takimi które powinny bezwzględnie znaleźć się w każdym podręczniku operacyjnym, oczywiście z uwzględnieniem specyfiki różnorodnych rodzajów działalności, jak również sposobów zorganizowania poszczególnych systemów franczyzowych. W konkretnych przypadkach (dwa z nich są podane poniżej) można oczekiwać dodatkowych informacji, jak również pewnych różnic w rozdziałach wcześniej wymienionych.

Podręcznik operacyjny dla placówki gastronomicznej

  • Receptury
  • Lista potraw w menu oraz ich zróżnicowanie w zależności od pory dnia
  • Sposoby przygotowywania potraw
  • Organizacja funkcjonowania kuchni oraz jej wygląd
  • Czas przygotowania, gotowania, przechowywania oraz podawania każdej potrawy z menu
  • Wielkość porcji, w tym określenie jaka ilość porcji powinna być wyprodukowana z danej ilości surowca
  • Wymagane ilości zapasów oraz ich rodzaj
  • Techniki i zasady kształtowania ekspozycji
  • Lokalna reklama, promocja oraz PR
  • Procedury rozpatrywania reklamacji
  • Specjalne branżowe wymagania prawne, dotyczące np. ochrony zdrowia, bezpieczeństwa i higieny pracy
  • Planowanie:
    • regulaminy
    • sposób pozbywania się śmieci
    • praca w porze nocnej
    • hałas
    • parking
    • pozwolenia na pracę dla cudzoziemców
    • procedury dotyczące utrzymania czystości

Podręcznik operacyjny dla placówki detalicznej

  • wymagany asortyment
  • zaakceptowani lub wyznaczeni dostawcy
  • warunki dostaw
  • ilości i jakość produktów
  • oferta handlowa oraz okres przydatności produktów do handlu
  • wystrój sklepu
  • ekspozycja oraz techniki merchandisingu
  • relacje z klientami
  • udzielanie gwarancji oraz rozpatrywanie skarg
  • procedury rozpatrywania reklamacji

Oczywiście podręczniki różnych systemów będą różnić się zarówno zakresem jak i treścią. Jednak wszyscy franczyzodawcy powinni być świadomi potrzeby stałej weryfikacji stosowanych metod oraz wprowadzania zmian i urozmaiceń tak, by byli postrzegani na rynku jako liderzy. Takie zmiany i urozmaicenia powinny znaleźć odzwierciedlenie w załącznikach lub zmianach do podręcznika operacyjnego, dzięki czemu franczyzobiorca zawsze będzie miał dostęp do aktualnych informacji. Najczęściej zmienianymi elementami podręcznika będą rozdziały dotyczące marketingu, reklamy i promocji. Z tej przyczyny, aby usprawnić proces aktualizacji, rozdział dotyczący reklamy często jest konstruowany w postaci odrębnego pliku.

Niekoniecznie dobrym rozwiązaniem jest też zwykłe przesłanie franczyzobiorcy szczegółowych zmian i poprawek. Wielu franczyzobiorców może w ogóle nie przeczytać otrzymanych materiałów, a nawet jeżeli się z nimi zapoznają mogą ich nie zarejestrować w pamięci, przez co nowy bądź zmieniony materiał może nie trafić do podręcznika operacyjnego. Franczyzodawca musi się upewnić, że franczyzobiorcy zapoznali się z danym materiałem i że działają na jego podstawie. Coraz częściej franczyzodawcy przymierzają się do komunikowania z franczyzobiorcami poprzez internet lub wewnętrzny system elektroniczny (intranet).

www.arss.com.pl

Dołącz do newslettera

Copyright © 2007-2021 ARSS. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Opieka nad stroną: Lembicz.pl  Skład magazynu Franczyza & Biznes: Aera Design
linkedin facebook pinterest youtube rss twitter instagram facebook-blank rss-blank linkedin-blank pinterest youtube twitter instagram