Prezes Urzędu wszczął postępowania przeciwko czterem instytucjom finansowym, podczas których sprawdzi, czy konsument oglądający reklamy nie był wprowadzany w błąd i miał szansę zapoznać się z ich treścią. Jeżeli okaże się, że przedsiębiorcy naruszyli zbiorowe interesy konsumentów, może zostać nałożona na nich kara finansowa w wysokości do 10% ubiegłorocznego przychodu.
W wrześniu tego roku zostały wszczęte postępowania administracyjne przeciwko czterem instytucjom finansowym: Alior Bank (kampania „Gwarancja najniższej raty”), Bank Gospodarki Żywnościowej (kampania „Orzech odsetkowy”), Euro Bank (kampania „Warto sprawdzić jakość i cenę. Kredyt gotówkowy z atrakcyjnym oprocentowaniem już od 5,7 proc.”), Provident Polska (kampania „Spróbuj i zostań”).
Wątpliwości Urzędu wzbudził sposób informowania o kosztach kredytu: czas, w którym wyświetlane były ważne dla konsumenta informacje o oprocentowaniu, całkowitej kwocie do zapłaty, czy rzeczywistej rocznej stopie oprocentowania był nieproporcjonalnie krótki do całego przekazu. W przypadku reklamy 30-sekundowej, jeden z banków wyświetlał informacje o kosztach przez pięć sekund, inny - przez dwie. Ponadto, napisane zostały bardzo małą czcionką. W związku z tym, UOKiK ma zastrzeżenia do tego, czy konsument oglądający reklamę był w stanie zapoznać się z jej treścią, czyli czy po jej obejrzeniu wiedział, jakie koszty będzie musiał ponieść.
Postępowania są efektem bieżącego monitorowania przez UOKiK rynku finansowego i sygnałów, że dochodzi na nim do wykorzystywania braku specjalistycznej wiedzy konsumentów o produktach finansowych.
Zrozumiałe, czytelne i jednoznaczne - takie powinny być reklamy i oferty produktów finansowych, w tym kredytów konsumenckich. Na rynku usług finansowych szczególnie niekorzystna dla słabszych uczestników rynku jest asymetria informacji pomiędzy nimi, a instytucjami oferującymi często skomplikowane produkty kredytowe, ubezpieczeniowe czy inwestycyjne. Skutkuje to tym, że konsumenci pod wpływem błędnych lub niepełnych informacji często podejmują niekorzystne dla siebie decyzje. Najczęstsze problemy związane z reklamą produktów finansowych to: zbyt mała czcionka i krótki czas wyświetlania informacji o rzeczywistych kosztach, brak informacji o tym, że promocje dotyczą wybranych klientów oraz sugestie, że oferowany produkt to wyjątkowa okazja na rynku.
– Każdy konsument ma prawo do rzetelnej, pełnej i jasnej informacji o produkcie lub usłudze finansowej, aby móc porównać oferty na rynku i podjąć optymalną dla siebie decyzję – powiedział Adam Jasser, prezes UOKiK.
Urząd przypomina, że banki i inne instytucje finansowe powinny być wzorem uczciwości kupieckiej, polegającej na tym, że na każdym etapie jasno, rzetelnie i obiektywnie informują one o warunkach, kosztach i ryzykach, a także pomagają dobrać produkt do rzeczywistych potrzeb i możliwości klienta.
– Te zasady wynikają zarówno z uznanych międzynarodowo dobrych praktyk, rekomendacji Komisji Nadzoru Finansowego, jak i przepisów prawa. Odpowiedzią na naruszenia będą zdecydowane działania Urzędu, takie jak wszczęte postępowanie kwestionujące telewizyjne reklamy kredytów konsumenckich – dodał Adam Jasser.
Niezależnie od obecnych postępowań, UOKiK przeprowadzi szersze badanie reklam produktów finansowych obecnych na polskim rynku jeszcze w tym roku, ze szczególnym uwzględnieniem okresu przedświątecznego kiedy wielu Polaków zaciąga kredyty konsumenckie. Wyniki analiz Urząd przedstawi w pierwszym kwartale 2015 roku.
INK